Skýst þótt skýr sé

"Staða smáþjóða í umheiminum er sjaldan auðveld. Annars vegar eiga þær þann kost að draga sig sem mest í hlé frá skarkala heimsins og hyggja að sínu. Hins vegar að vera sem virkastar í þátttöku alþjóðlegs samstarfs. Hvorug leiðin er einföld. Hin fyrri leiðir til einangrunar og því áhrifaleysis. Hins síðari getur leitt til þess að hluta fullveldis verði fórnað fyrir seturétt við valdaborð alþjóðlegrar samvinnu.

Fullveldið verður hvorki varið með því að sitja hjá né með því að afhenda það fjölþjóðlegum stofnunum til ráðsmennsku. Þetta höfum við Íslendingar skilið vel. Við erum þátttakendur í alþjóðlegu og fjölþjóðlegu samstarfi og sköpum okkur þar með áhrif. En við höfum aldrei gengið svo langt að ógna okkar eigin fullveldi eða fallast á að yfirþjóðlegar stofnanir hlutist til um þau mál sem eiga að vera á hendi sjálfstæðrar fullvalda þjóðar. Skýrt dæmi um það er nýting á auðlindum hafsins. Við erum þeirrar skoðunar að henni eigi að stjórna af einstökum ríkjum og svæðisbundnum stofnunum þar sem það á við. Þetta kemur skýrt fram í stefnumörkun íslenskra stjórnvalda um málefni hafsins og er þar eitt grundvallaratriða."

Þannig skrifa ég í grein í Morgunblaðinu í dag, þar sem ég fjalla um tillögu þá um bann við botnvörpuveiðum á úthafinu, sem Sameinuðu þjóðirnar höfnuðu. Þess í stað var, eins og ég segi í blaðinu, gengið frá samkomulagi á vettvangi Sameinuðu þjóðanna varðandi vernd viðkvæmra vistkerfa í úthafinu. Um er að ræða mikilvægt mál, bæði vegna sjálfstæðs gildis viðkvæmra vistkerfa svo sem kaldsjávarkóralla, neðansjávartinda og hverastrýta og vegna mikilvægis þessara vistkerfa fyrir viðgang nytjastofna hafsins. Niðurstaðan felur í sér mikilvæga verndun og raunverulegar aðgerðir, án þess að skref sé stigið í þá átt að banna ákveðin veiðarfæri almennt.

Það er alveg ljóst er að ákveðin ríki og félagasamtök hafa viljað nýta sér þörfina á að vernda viðkvæm vistkerfi til þess að koma á algeru banni við notkun botnvörpu. Þetta er ekki mjög burðugur málflutningur, enda alveg ljóst að markmiðunum er hægt að ná með öðrum hætti. Það höfum við Íslendingar gert með góðum árangri.

Við þekkjum að hér hefur verið efnt til mikillar verndunar á hafsvæðum og strangar reglur eru í gildi sem banna tiltekin veiðarfæri á veiðislóð. Nú er til meðferðar Alþingis, frumvarp sem felur í sér frekari heimildir til banns við veiðum, með það að tilgangi að vernda hafsbotn.

Þess vegna er það aldeilis fráleitt að stilla málum þannig upp, eins og Washington Post gerir að við íslendingar séum að vinna gegn verndun á úthöfunum. Það er illt til þess að vita að svo virt og þekkt blað skuli verða leiksoppur óvandaðs málflutnings gegn þjóð sem nýtur alþjóðlegs álits vegna auðlindanýtingar sinnar.

Sannast það þarna að þeim getur skotist þótt skýrir séu