Ákærurnar eru fáránleg vitleysa

Ég dró saman kjarna umræðunnar um tilraunir til þess að ákæra fjóra fyrrverandi ráðherra með eftirfarandi hætti í ræðu sem ég flutti á Alþingi 21. september síðast liðnum:

Þetta mál sem hér er rætt er auðvitað grafalvarlegt. Það er vandmeðfarið fyrir okkur öll, þingmenn, ekki síður pólitíska andstæðinga en pólitíska samherja. Það hlýtur að vera erfitt fyrir þá sem eru pólitískir andstæðingar og hafa látið þung orð falla á undanförnum árum að setja sig í þær stellingar að reyna að horfa hlutlægt á málið. Vitaskuld varpar þessi staða skýru ljósi á þá löggjöf sem við fjöllum um og er grundvöllur þeirrar ákæru sem nú er rædd. Það veldur því hins vegar ekki að við séum laus allra mála. Við þurfum að takast á við mál úr því að þau eru komin inn í þingið.

Ég er alveg sannfærður um að þær ákærur sem nú er verið að leggja fram eru rangar. Þær eru ósanngjarnar og þær eru ekki byggðar á þeim rökum eða forsendum sem eiga að vera nauðsynlegar til að takast á við mál af þessu tagi.

Kjarni málsins í mínum huga er þessi: Það mikla efnahagshrun sem varð á árinu 2008 hafði gríðarlegar afleiðingar fyrir okkur. Orsakanna er að leita í fyrsta lagi hjá bönkunum, eins og fram kemur rækilega í skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis og þingmannanefndin hefur í rauninni gert að sínu. Í annan stað í ábyrgðarlausum útlánum af hálfu bankanna, krosseignatengslum eigenda bankanna, lán til eigendanna, lán sem þeir virtust lána hverjir öðrum svona nánast eins og skiptimynt hver fyrir annan og það að menn hefðu, að því er virðist, fremur litið á kaup á bönkum sem leið til að fá aðgang að fjármunum en nokkuð annað. Það sjáum við í rannsóknarnefndarskýrslunni, útlánin aukast til eigendanna um leið og eigendaskiptin eiga sér stað.

Það væri sannarlega hægt í anda eftiráspekinnar að segja að stjórnvöld hefðu getað staðið sig betur. Hvenær er svo sem ekki hægt að standa sig betur? Höfum við ekki oft horft í eigin barm og hugsað með okkur: Ef ég hefði nú gert aðeins betur hefðu hlutirnir farið betur. En að halda því fram að þeir ráðherrar sem stöðugt reyndu að bregðast við hinum hrikalegu vandamálum á árinu 2008 og lögðu þar nótt við dag langtímum saman séu nú orðnir sekir er fáránleg vitleysa, stenst enga skoðun og væri hent út af borðinu á fyrsta degi í íslenskum sakamálarétti. Íslenskur almenningur undrast dag hvern að á Alþingi Íslendinga sé helsta forgangsverkefnið talið vera að ákæra þessa tilgreindu ráðherra þegar eldar brenna á almenningi og atvinnulífinu og þeir spóka sig hnarreistir um allar koppagrundir heimsins sem hruninu ollu.