Siðrof samfélagsins

 

Hvert stefnir þjóðfélagið?  Það stappar nærri að daglega komi upp mál sem litla athygli vekja, en hefðu fyrir skemmstu  talist stórtíðindi. Við ypptum öxlum og svo heldur þetta áfram. Virðingarleysið fyrir grundvallaratriðum veður uppi og skeytingarleysið gagnvart því þegar ráðist er að helstu stoðum samfélags okkar er orðið yfirgengilegt.

 

Það er til dæmis hrollvekjandi, að litla athygli vekur þegar forsætisráðherrann okkar, Jóhanna Sigurðrdóttir, segir frá því, eins og ekkert sé sjálfsagðara að hún hafi ákveðið að brjóta Stjórnarskrána. Ég hrökk við þegar ég heyrði þetta á Alþingi og tók þetta upp í andsvari. Svo birtist ein frétt í Morgunblaðinu og síðan ekki söguna meir. Ekki fyrr en ég tók málið upp á Alþingi að til þess að vekja athygli á þessu ótrúlega máli. Þá birtist ein frétt  í Ríkisútvarpinu , sem og Morgunblaðinu og mbl.is.

Forsætisráðherra í lýðræðisríki, sem segir frá því kæruleysislega og eins og ekkert sé sjálfsagðara, að hafa vísvitandi ætlað að brjóta stjórnarskrána, og hafi staðið við það að eigin mati, er auðvitað stödd á einhverju stórfurðulegu pólitísku tilverustigi. En samfélag þar sem þvílík og önnur eins yfirlýsing vekur litla sem enga athygli; hvar er það statt. Samfélag þar sem umræðan snýst um allt aðra og smásmyglislegri hluti, er líka á einhverri óskiljanlegri vegferð.

Hafa öll grunngildi og virðing fyrir þeim, beðið slíkt skipsbrot, að okkur þyki það ekki umræðunnar virði þegar forsætisráðherrann upplýsir að hún hafi af ásetningi brotið stjórnarskrána, að eigin mati?  Svo er því miður að sjá.

Setjum þetta í annað samhengi. Ímyndum okkur að Helle Thorning Schmidt, Friedrich Reinfeldt, Angela Merkel eða David Cameron, sem öll eru forystumenn þjóða sinna, hefðu með sama hætti lýst því yfir að þau hefðu lagt fram þingmál og samþykkt lög sem stönguðust á við stjórnarskrá landa sinna. Hvað hefði gerst?

Pólitískir dagar þeirra hefðu verið taldir fyrir dagslok, svo mikið er víst.

En hér á landi hefur orðið svona mikið siðrof, að forsætisráðherranum finnst ekkert sjálfsagðara en að brjóta að eigin mati stjórnarskrána vísvitandi. Og siðrofið virðist svo gróið inn í umræðuvitundina og samfélagið, að svona yfirlýsing hruggar tæplega við nokkrum manni.

Þetta er mikið áhyggju- og umhugsunarefni og eiginlega verra en maður hugði nokkurn tímann. Innan tíðar verður þetta allt orðið gleymt. Og þetta skýra merki um hið pólitíska siðrof samfélagsins, verður fyrr en varir orðið gleymt og grafið og er það sennilega nú þegar.