Steingrímur efast um ákæruna á hendur Geir

 

 

„Það er alltaf mjög erfitt að meta það, þarna voru aðstæður orðnar mjög erfiðar. Það var ekki auðveld staða sem þarna var komni upp og ef til vill má segja, eins og margir hafa sagt, að menn hefðu þá þurft áður og fyrr að vera með meiri meðvitund gagnvart þeim hættum sem steðjuðu að Íslandi. Ég var og er þeirrar skoðunar að allt frá árinu 2005 höfum við stefnt í ógöngur og reyndi á hverju einasta ári að vekja athygli á því. En það er erfitt að svara því síðan hvað menn hefðu getað gert á árinu 2008, það sem ekki er einu sinni prufað, það kemur ekki í ljós hvort það var hægt.“

 

Þessi athyglisverðu orð hrutu af vörum Steingríms J. Sigfússonar ráðherra, í samtali við fréttamenn, aðspurður um hvort hann teldi að stjórnvöld hefðu getað brugðist við árið 2008.  Ofangreint sagði ráðherrann eftir að hafa borið vitni í Landsdómi í dag, þegar hann var beðinn um að leggja mat á þessi mál í ljósi reynslu sinnar sem ráðherra.

 Þessi orð eru athyglisverð fyrir tveggja hluta sakir.

Í fyrsta lagi vegna þess að Steingrímur er í hópi ákærenda í máli Geirs H. Haarde. Það er grundvallaratriði í íslensku réttarfari og í réttarfari réttarríkja, að því aðeins er ákært, að talið sé að meiri líkur séu á sakfellingu, en sýknu. Af orðum ráðherrans má sjá að hann er í vafa. En samt vildi hann ákæra. – Þetta er auðvitað dæmalaust og fer í bága við meginreglur réttarfarsins. Það er mjög alvarlegt. Ekki síst þegar um þingmann og ráðherra er að ræða.

Í annan stað eru orð Steingríms J. Sigfússonar athyglisverð vegna þess að hann er hér að tala um tímabilið frá ársbyrjun til hausts 2008. Í ákæruskjalinu sem hann stendur að, segir einmitt þetta:  „Málið er höfðað á hendur Geir H. Haarde, fyrrverandi forsætisráðherra, fyrir brot framin á tímabilinu frá febrúar 2008 og fram í októberbyrjun sama ár“.

Sem sagt. Tímabilið sem er til efnismeðferðar í Landsdómi er átta mánaða skeið á árinu 2008. Það er um það tímabil, sem Steingrímur J. Sigfússon segir að ekki sé hægt að fullyrða um að nokkuð hafi verið hægt að gera til þess að bjarga bönkunum. Þarna fetar hann í fótspor Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráðherra sem talaði mjög afdráttarlaust um þetta; jafnt fyrir Landsdómi og við fjölmiðlamenn eftir að hafa setið í yfirheyrslunum.

Þetta sama sjónarmið kom almennt hjá öllum vitnunum sem saksóknari Alþingis Sigríður J. Friðjónsdóttir kallaði fyrir Landsdóminn.

Það eru því í sjálfu sér ekki ný tíðindi, sem Steingrímur endurómar hér, að fátt hafi verið til varnar á árinu 2008. Það hafa verið hin einróma skilaboð allra þeirra sem fyrir Landsdóminn voru kallaðir. Það eru hins vegar tíðindi þegar Steingrímur J. Sigfússon, einn helsti hvatamaður ákærunnar, lætur þau sér um munn fara og viðurkennir þar með að grundvöllur ákærunnar á hendur Geir H.Haarde hafi ekki verið til staðar.

Hitt er aftur á móti rangt hjá ráðherranum að ekkert hafi verið gert til þess að afstýra háskanum. Það hefur einmitt komið svo glögglega fram í yfirheyrslunum yfir hinum 40 vitnum, að stjórnvöld hafi lagt sig öll fram, en hins vegar hafi vandinn verið óviðráðanlegur.

En aðalatriðið er þó eftir sem áður þetta: Steingrímur J. Sigfússon dregur í efa sjálfan grundvöll ákærunnar  - sem hann sjálfur stóð þó að - á hendur fyrrverandi forsætisráðherra. Þetta eru helstu tíðindi dagsins setur málið í enn pólitískara ljós en áður. Það verður ekki lengur véfengt, eftir þetta, að málið er af pólitískum hvötum sprottið.