Ríkisstjórnin er eins og brothætt skel

 

 

Ríkisstjórnin kemur enn laskaðri frá vantraustsumræðunum í gær. Og var þó ekki á þau ósköp bætandi. Sígild hótanapólitík forsætisráðherra sem hún beitti eins og fyrri daginn, var eins og örvæntingaröskur þess sem veit að  nú sé örlagastundin runnin upp. Vanstillingarræður Steingríms J. Sigfússonar formanns VG í gær, hljóta menn að meta í ljósi þess að flokkur hans er í tætlum.

Vantrauststillagan var ekki bara nauðsynleg heldur óhjákvæmileg. Það er komið að slíkum vatnskilum í samstarfi þessara tveggja flokka í ríkisstjórninni. Fyrir aðeins þremur vikum sat hér ríkisstjórn sem hafði á bak við sig, að sögn, tiltölulegan stóran meirihluta 35 þingmanna. Vinstri grænir  höfðu nýverið kokgleypt Þráin Bertelsson. Forystumenn ríkisstjórnarinnar töluðu eins og þeim væru allir vegir færir.

En lánið er fallvalt. 21. mars síðast liðinn sögðu Lilja Mósesdóttir og Atli Gíslason sig úr þingflokki VG. Ásmundur Einar Daðason fylgdi í kjölfarið í gær. Ríkisstjórnin býr við minnsta mögulega meirihluta.

En tölurnar segja ekki einu sinni alla söguna. Inni í ríkisstjórninni sitja Ögmundur Jónasson og Jón Bjarnason. Þeir eru þar ekki á neinum friðarstólum.  Í höndum þeirra er líf ríkisstjórnarinnar. Þeir geta ráðið því í stóru og smáu hvert ríkisstjórnin heldur. Hvort hún lifi eða deyi. Hvort ríkisstjórnin heldur áfram ESB viðræðunum eður ei.

Það vita allir að ríkisstjórnin er ekki lengur starfhæf. Meintur meirihluti hennar á Alþingi eru tölur á blaði. Hún er orðin eins og brothætt skel, sem getur hrunið saman við minnsta mótvind. Þetta leiddi vantraustsumræðan í ljós.

 Vonbrigði olli hins vegar að sjá að tveir stjórnarandstöðuflokkanna klofnuðu hressilega í atkvæðagreiðslunni í gær. Fyrst í fyrri hluta atkvæðagreiðslunnar þegar einn þingmaður Framsóknarflokksins sat hjá. Og síðan með dapurlegri  hætti í hinni síðari, þegar þingmenn Hreyfingarinnar og Framsóknar, tvístruðust út um alla takkana í atkvæðagreiðsluborði Alþingis. Það segir sína sögu.

Hræddir ráðherrrar hóta virkri kattasmölun

 

Vitaskuld voru viðbrögð Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráðherra fyrirsjáanleg, þegar Bjarni Benediktsson formaður Sjálfstæðisflokksins boðaði vantrautstillögu á ríkisstjórnina. Hún bar sig mannalega og kvaðst fagna tillögunni. Hún skyldi svo sannarlega sýna að hún hefði ennþá lag á að smala köttum sínum og tryggja vantraustið.

Nú það er þá bara þannig. Þá koma smalahæfileikar þeirra Steingríms J. Sigfússonar bara í ljós.

Þessi tillaga er sett fram af mjög gefnu tilefni. Ríkisstjórnin er með allt niður um sig. Á henni ríkir fullkomið vantraust. Þjóðin treystir henni ekki, þingmennirnir flýja úr stjórnarliðinu, öllum er ljóst að stjórnin ræður ekki við hlutverk sitt. Hún er að valda hér stór skaða á samfélaginu og hamlar eðlilegri viðreisn efnahagslífsins.

Stefna ríkisstjórnarinnar veldur því beinlínis að við erum klossföst í mesta atvinnuleysi sem á Norðurlöndunum þekkist og engar horfur á að úr rætist. Þúsundir landsmanna eru að flýja land og á því er ekkert lát. Við ungu fólki sem kemur í hópum út úr háskólum með mikla þekkingu blasir það eitt, að það fær ekki tækifæri til þess að nýta þessa verðmætu þekkingu í þágu þjóðarbúsins. Aðrar þjóðir munu njóta góðs af þessum verðmætu starfskröftum unga fólksins, sem ætti að bera uppi framfarasókn samfélagsins. Ríkisstjórnin leggur hins vegar endalausar hindranir í veginn svo það fær ekki tækifæri til þess að vinna í þágu lands og þjóðar.

Svo er það allt hitt. Forsætisráðherrann brýtur jafnréttislögin sem hún hafði frumkvæði að því að setja, umhverfisráðherrann er tvídæmd fyrir dómstólum landsins fyrir að níðast á sveitarfélögum, í fyrsta skipti í lýðræðisríki eru almennar kosningar hér á landi dæmdar ógildar. Og loks. Ríkisstjórnin kemur sneypt og barin frá tveimur þjóðaratkvæðagreiðslum um Icesavemálið, sem eitt og sér hefði vitaskuld átt að duga til þess að hún segði af sér.

En ráðherrarnir sitja slímusetur á ráðherrastólunum. Af því að þeir þora ekki að mæta örlögum sínum frammi fyrir þjóðinni, annars vegar. Og af því að Samfylkingunni líkar það svo vel að hafa Vinstri græna í tjóðurbandi sínu á vegferðinni til ESB.

Það er því kominn tími til að ríkisstjórnin fái að reyna á stuðning sinn á Alþingi. Og nú verður fróðlegt að sjá viðbrögð þeirra úr svo kölluðu stjórnarliði sem í orði kveðnu hafa gagnrýnt ýmis verkefni ríkisstjórnarinnar. Nú er þeirra sögulega tækifæri runnið upp til þess að standa við stóru orðin.

Tilboð um skipspláss á skipi án haffærisskírteinis

 

Ríkisstjórnin er handónýt. Jafnvel hörðustu flokksmenn Vinstri grænna og Samfylkingar viðurkenna þetta. Nú er svo komið að það er líkt og að leita að nál í stórum heystakki, að reyna að finna formælanda núverandi ríkisstjórnarsamstarfs. Trúverðugleiki þess er einfaldlega horfinn.

Helst má finna talsmenn ríkisstjórnarinnar innan hennar sjálfrar; en það er þó ekki einu sinni einhlítt. Þar á bæ eru menn ósammála í stórum málum. Það er til dæmis ótrúlegt að tveir ráðherrar láta sér það vel lynda að uppi séu vangaveltur í fjölmiðlum um hvort þeir hafi stutt Icesavemálið á laugardaginn var ! En þannig er það og segir allt sem segja þarf.

Við þessar aðstæður hugsa ráðherrarnir bara um eitt. Að sitja. Þeir sitja ekki bara á stólum sínum sem fastast, heldur smella lúkum sínum utan um stólseturnar til þess að halda völdum. Þeir vita sem er að staða ríkisstjórnarinnar er eins og við blasir öllum. Við slíkar aðstæður vilja þeir fyrir alla muni halda völdum og vona að aðstæður breytist til batnaðar. Þeir vita líka sem er að velti ríkisstjórnin verða kosningar innan tíðar og þá hugsun vilja þeir ekki hugsa til enda.

Þess vegna er skyndilega komin af stað umræða um að styrkja ríkisstjórnina. Með öðrum orðum.  Sú er hugsunin að innan ríkisstjórnarinnar séu veikir hlekkir, sem höggva verði frá og endurnýja með öðrum hlekkjum og sterkbyggðari.

Verði þeim að góðu.

En sjá menn ekki fáránleikann í þessu? Þetta er eins og að bjóða manni skipspláss á vélarvana báti án haffærisskírteinis, þar sem skipstjórinn og stýrimaðurinn eru daga langa í jagi við áhöfnina.

Það vita allir að lífsandi ríkisstjórnarinnar er horfinn. Það heldur henni ekkert saman nema einkadraumur Samfylkingarinnar um ESB aðild og skíthræðslan við að þurfa að standa þjóðinni reikningsskil gjörða sinna.

Ákveðið er að svíkja EKKI gefin loforð

 

Ýmislegt jákvætt er í yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar um eflingu atvinnu og byggðar á Vestfjörðum. Annað er spunakennt og enn annað sérkennilegt. Fagna ber því sem vel er gert í yfirlýsingunni, sem horfir til atvinnusköpunar og eflingu innviða.  Það er þó áhyggjuefni að veigamiklir þættir á þessum sviðum, er hugsaðir sem tímabundin átaksverkefni, en ekki lausnir til frambúðar.

Sérkennilegt er líka að sjá það kunngert að dregin sé til baka í nafni atvinnusköpunar ákvörðun um skerðingu til Öldrunarheimilisins Barmahlíðar í Reykhólasveit. Sú skerðing var auðvitað frá upphafi forkastanleg  og illa ígrunduð og því blasti vitaskuld við að hverfa frá henni. Það er gott að slíkt sé gert en engin ástæða til þess að hreykja sér af svo sé gert seint og um síðir.

Við blasir að þegar kemur að Ströndum þá skilar ríkisstjórnin gjörsamlega auðu. Hvers vegna er það? Taldi ríkisstjórnin ekki tilefni til aðgerða á því landssvæði? Eða feilaði landafræðikunnáttann enn eina ferðina við ríkisstjórnarborðið?

Fagna ber yfirlýsingum um uppbyggingu hjúkrunarheimila á Ísafirði og í Bolungarvík. Þær yfirlýsingar verður að túlka sem ákvörðun ríkisstjórnarinnar um að byggt verði upp á báðum stöðum. Þarna er vonandi  verið að höggva á hnúta og taka af skarið.

Þá er ánægjulegt að farið verður í sérstakar viðbótar framkvæmdir í vegamálum upp á 350 milljónir. Það er atvinnuskapandi. Slík minni verk henta mjög vel fyrir ýmsa verktaka á landsbyggðinni sem nú eru gjörsamlega sveltir af verkefnum vegna niðurskurðar í vegaframkvæmdum ríkisins.

Einnig ber að fagna því sem sagt er um lækkun húshitunarkostnaðar og jöfnun flutningskostnaðar. Það er að sönnu loðið, líkt og verið sé að marka sér útgönguleið frá efndum í  þessum málum. En slíkt verður vitaskuld ekki liðið. Yfirlýsing sem gerð er um þessi miklu hagsmunamál landsbyggðarinnar getur ekki verið liður í einhverjum klækjabrögðum. Það verður fast gengið eftir því að húshitunarksotnaður lækki á köldum svæðum og að flutningskostnaður verði jafnaður.

Hitt er hins vegar leiðinlegra að sjá ríkisstjórnina fara í gamalkunna spunagírinn sinn þegar kemur að stóru málunum í vegagerð á Vestfjörðum, eins og ég fór yfir í fréttum Ríkisútvarpsins í gær. Það er til skammar fyrir ríkisstjórnina að reyna að stilla málum svo upp í opinberri umræðu að þar sé verið að fara af stað með nýjar ákvarðanir. Öll þau verkefni sem nefnd eru í yfirlýsingu ríkisstjórnarfundarins á Ísafirði eru þegar ákveðin og fjármögnuð á samgönguáætlun.  Jafnt vegagerð í Steingrímsfirði sem á Vestfjarðavegi 60. Það er ekki mikill mannsbragur á því að koma til fundar vestur á Ísafirði, til þess að ákveða að svíkja EKKI ákvarðanir sem Alþingi hefur tekið og falið ríkisstjórninni að framkvæma. Eða er svo komið fyrir vorri þjóð að við sitjum uppi með ríkisstjórn sem telur það til tíðinda þegar hún svíkur EKKI gefin og bindandi fyrirheit?  Verður það svo að þegar ríkisstjórnin ætlar að standa verið gefin loforð þá verði um það gerð sérstök bókun í ríkisstjórninni.

 

Eins og verur úr öðrum sólkerfum

 

Ríkisstjórnin er komin í þá stöðu að ekki er lengur hlustað á málflutning hennar. Slíkt haf og slíkur himinn er á milli raunveruleika almennings og fagurgala ráðherranna að hann á engan hljómgrunn hjá fólkinu í landinu. Þegar ráðherrarnir tala um að landið sé að rísa í efnahagslegu tilliti upplifir almenningur samdrátt, erfiðleika og versnandi kjör.

Það er þessi holi hljómur sem svo lengi hefur einkennt málflutnings ráðherranna og annarra þeirra sem reyna að tala máli  þeirra, sem smám saman hefur molað mélinu smærra allan trúverðugleika ríkisstjórnarinnar.

Í rauninni gera sér allir grein fyrir að stundaglas ríkisstjórnarinnar er löngu tæmt. Það þýðir hins vegar ekki endilega að tími hennar sé liðinn. Markmið þeirra sem verma ráðherrabekkina er bara að sitja; hvað sem það kostar.

Núverandi ríkisstjórn fékk óskabyr í upphafi hjá almenningi. Ráðherrarnir nutu trausts og höfðu svigrúm til erfiðra aðgerða. Ómarkviss niðurskurður, ofsafengnar skattahækkanir, tilraunastarfsemi gagnvart heilu atvinnugreinunum. Allt þetta var umborið í upphafi. Að sjálfsögðu í trausti þess að þetta skilaði efnahagslegum árangri.

Samdráttur hrunsins varð minni en talið var í upphafi. Viðsnúningurinn hefði því getað orðið hraðari. En sú varð ekki raunin. Stefna ríkisstjórnarinnar sá til þess. Hún dýpkaði kreppuna, jók atvinnuleysi, hrakti fleira fólk úr landi, dró úr umsvifum hagkerfisins og bjó til vítahring samdráttar, niðurskurðar og skattahækkana.

Inn í þennan veruleika birtast svo ráðherrarnir eins og marzbúar, eða verur úr öðrum sólkerfum. Þeir mála ástandið allt öðrum litum en þeim sem blasir við hverju mannsbarni. Þess vegna er ríkisstjórnin rúin trausti og trúverðugleikinn er í lágmarki.

Hér eftir hefur hún bara einn tilgang. Að sitja hvað sem það kostar og þó að það sé í óþökk almennings sem veit og skynjar að þessi slímuseta er fyrir löngu orðin þjóðinni alveg óskaplega dýrkeypt.

Er Beina brautin lokuð allri umferð?

Því miður bendir flest til þess að vonir þær sem við bundum flest við úrlausn fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki séu að verða að engu. Tvisvar sinnum hef ég tekið upp málin á þingfundum Alþingis. Þær upplýsingar sem hafa komið fram í umræðunum benda því miður til þess að framundan kunni að vera mikil gjaldþrot í atvinnulífinu, með samsvarandi uppsögnum, efnahagslegu tjóni og eignamissi fólks sem stritað hefur árum og áratugum saman í þágu atvinnurekstrar síns.

Þetta er svo grafalvarlegt að engan tíma má nú missa. Stjórnvöld verða að skerast í leikinn.

Á mánudaginn svaraði Árni Páll Árnason efnahags og viðskiptaráðherra fyrirspurn frá mér um þessi mál. Þær upplýsingar sem ráðherrann reiddi fram voru hrollvekjandi. Nokkrar staðreyndir úr ræðu hans er ástæða til þess að hafa á hraðbergi:

1. Samningur um skuldaúrslausn minni og meðalstórra fyrirtækja var undirritaður 15. desember sl. Þetta fyrirkomulag var nefnt Beina brautin og skírskotaði til þess að ætlunin væri að vinna hratt og vel.

2. Þá voru liðin ríflega tvö ár, 26 og hálfur mánuður, frá efnahagshruninu í október 2008. Að þessu samkomulagi komu fulltrúar fjármálafyrirækjanna, ríkisvaldið og atvinnulífið. Ætlað var að þetta gæti náð til fimm til sjö þúsund fyrirtækja.

3. Nú liggur ný mynd fyrir. Þessi úrræði ná ekki til fimm til sjö þúsund fyrirtækja. Talan er 1.700 fyrirtæki. Sem sagt aðeins til fjórðungs eða þriðjungs þeirra fyrirtækja sem ætlað var að ná til.

4. Hvað er þá að frétta af hinum þrjú til fimm þúsund sem ekki virðast passa inn í skapalónið sem gert hefur verið? Er staðan svona miklu betri í atvinnulífinu en menn hugðu? Tæplega.

5. Beinu brautinni var ætlað að standa til 1. júní. Þá áttu öll fyrirtæki að vera búin að fá tilboð. En hver er staðan núna? Um 350 fyrirtæki hafa fengið tilboð frá bönkunum. Ríflega 900 fyrirtæki eru í meðferð. Liðnir eru þrír og hálfur mánuður frá upphafi málsins. Tveir mánuðir eru eftir.

6. Fréttir úr atvinnulífinu herma að mikil óánægja sé með tilboð bankanna. Eigendur fyrirtækjanna margir hverjir kvarta undan því að tilboðin feli í sér afarkosti. Verði tilboðin samþykkt muni fyrirtækin ekki gera annað en að greiða alla framlegð sína til bankanna.

7. Á meðan verður engin fjárfesting. Fyrirtækin ráða ekki til sín starfsfólk. Engin atvinnusköpun sem sagt.

Beina brautin er að verða að hlykkjóttu og skrykkjóttu  torleiði, þar sem ótal farartálmar eru á leiðinni. Þetta mál verður að nálgast með öðrum hætti. Gleymum því ekki að það eru einmitt þessi litlu og meðalstóru fyrirtæki sem munu ráða úrslitum um hvort okkur tekst að  skapa hér hagvöxt að nýju og bæta atvinnusköpunina. Hér er því ekki eftir neinu að bíða.

Sjá hlekki inn á umræður á Alþingi:

http://www.althingi.is/altext/139/03/l28165730.sgml

http://www.althingi.is/altext/raeda/139/rad20110330T142635.html

http://www.althingi.is/altext/raeda/139/rad20110330T142900.html

Hráskinnaleikir eru ekki í boði

 

Ég tók á laugardaginn á móti áskorun tæplega eitt þúsund Vestfirðinga um vegagerð á Vestfjarðavegi 60 í Gufudalssveitinni. Þetta var magnþrungin stund og maður fann svo vel þá miklu alvöru sem á bak við áskorunina er. Í hugum þessa fólks var krafan um alvöru vegagerð nú tafarlaust, engin vinsældakeppni, heldur dauðans alvara.

Nú geta menn ekki lengur leikið einhverja tafaleiki. Fólk á sunnanverðum Vestfjörðum á einfaldlega rétt á að fá tafarlaus svör. Hráskinnaleikir í þessu máli eru ekki í boði.

Ég hef lagt fram frumvarp á Alþingi um að farið skuli í vegaframkvæmdir á þessu svæði, samkvæmt úrskurði þáverandi umhverfisráðherra Jónínu Bjartmarz sem kveðinn var upp í ársbyrjun 2007. Meðflutningsmenn eru þingmennirnir Ásbjörn Óttarsson og Gunnar Bragi Sveinsson. Úrskurður ráðherrans var efnismikill og vandaður og tók fullt tillit til náttúrufars á svæðinu. Hæstiréttur felldi úrskurðinn hins vegar úr gildi, vegna þess að hann taldi ráðherrann ekki hafa mátt taka tillit til umferðaröryggissjónarmiða þegar niðurstaðan var fundin.

Áskorun Vestfirðinga lýtur að því að þessu máli sé veitt brautargengi þannig að fara megi í framkvæmdina. Þetta er sú umrædda framkvæmd um Þorskafjörð og Teigskóg ásamt þverun Gufufjarðar og Djúpafjarðar. Enginn vafi er á því að þetta er þýðingarmesta vegagerð í landinu um þessar mundir, sem þó hefur tafist um fjögur ár, vegna dómsmála, eins og allir vita.

Við erum núna á byrjunarreit í þessu máli, en vilji heimamanna er skýr. Sveitarfélögin á Vestfjörðum vilja að þessi leið verði farin, það hefur líka komið fram á fjölmennum íbúafundum á sunnanverðum Vestfjörðum og nú höfum við fengið áskorun þúsund Vestfirðinga, langflestra á sunnanverðum Vestfjörðum.

Nú dugir ekki að setja þetta mál í langa skoðun. Samgönguyfirvöld hafa legið yfir málinu án þess að geta komið fram með aðrar lausnir sem íbúar sætta sig við. Þess vegna er óhjákvæmilegt að höggva á hnútinn. Þeir sem ekki vilja fara þá lagasetningarleið sem við þremenningarnir leggjum til verða að leggja fram aðra kosti, skýra kosti, sem leiða til fullnægjandi lausnar á vegamálum á þessum slóðum. Þess verður að krefjast að slíkar tillögur líti dagsins ljós nú á vormánuðum. Ekki síðar.

Það er óskaplega mikið í húfi. Hið hrikalega ástand vegamálanna heldur byggðum Vestur Barðastrandasýslu í spennitreyju og er stórháskalegt fyrir byggðina.

Fagna ber yfirlýsingum Ögmundar Jónassonar innanríkisráðherra ( ráðherra samgöngumála) um að vegagerð á Vestfjörðum  eigi að njóta forgangs. Þá blasir við að fyrsta verkefnið verði að rjúfa kyrrstöðuna á Vestfjarðavegi 60 með stórtækri og viðunandi vegagerð á Vestfjarðavegi 60. Því góð meining ein og sér, enga gjörir stoð.

Sjá HÉR og HÉR ákaflega athyglisverðar greinar um þessi vegamál, sem birtust nýverið á http://www.bb.is/

Lögbrot við Lækjartorg

 

Í Forsætisráðuneytinu við Lækjartorg situr Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra. Hún hefur orðið uppvís að því að brjóta lög. Sá sem slíkt gerir kallast lögbrjótur, samkvæmt Íslenskri orðabók.  En verst er að ráðherrann virðist forhertur. Gaf frá sér yfirlýsingu um málið og sendi aðstoðarmanninn sinn seinheppna til þess að verja gjörninginn í Kastljósinu í kvöld. Hvort tveggja var jafn óbjörgulegt; yfirlýsingin og sjónvarpsför aðstoðarmannsins.

Ósköp skiljanlegt vitaskuld. Það er ekki leggjandi á nokkurn mann að verja Jóhönnu Sigurðardóttur í þessari stöðu. Hvorki þann sem settur var í að skrifa afbötunarbréfið í dag, né þann sem fór í Kastljósið; sem allt eins víst er að hafi verið einn og sá sami.

Svona mál gátu hellst yfir nær alla ráðherra. En ekki Jóhönnu Sigurðardóttur. Hún hefur fjárfest gríðarlega á sínum pólitíska ferli í trúverðugleika sem einlæg baráttukona fyrir kvenfrelsi og bættum hag kvenna. Þegar jafnréttismálin hafa verið rædd á Alþingi þá hefur hún jafnan verið þar. Hún beitti sér fyrir því að setja mun afdráttarlausari jafnréttislög. Hún var rómuð út um öll lönd og álfur sem fyrsti kven-forsætisráðherrann. Henni var í rauninni hampað sem kvensfrelsisbarátta af holdi og blóði.

Svo þarf hún að ráða sér skrifstofustjóra og verður uppvís að því að brjóta jafnréttislögin! Þetta er í rauninni svo afkáralegt að það virðist tæplega geta verið raunverulegt. Menningarelítur og listaspírur myndu sennilega kallað þetta súrrealískt.

Nú eru lögin skýr. Jóhanna Sigurðardóttir sá um það. Hún er bundin af niðurstöðunni. Hún getur rekið þann sem hún réð og skipað umsækjandann sem hún sniðgekk í hans stað. Hún getur reynt að greiða fébætur; sent sem sagt skattborgurnum feitan reikning fyrir tiltækið. Eða hún getur reynt að fara í mál við umsækjandann. En það er líka alveg fáránlegt. Kvenfrelsisforsætisráðherra í mál við konu sem búið er að úrskurða að forsætisráðherrann hafi níðst á! Nei það er nú eiginlegra fráleitara en orð fá lýst.

Ef forsætisráðherra væri sjálfum sér samkvæmur, kæmi hann ofan í þing og tilkynnti afsögn sína. Slíks hefur Jóhanna  sjálf krafist af minna tilefni. En þess er ekki að vænta af ráðherranum. Hún mun reyna að harka þetta af sér. Sýnast bljúg og sorrí í nokkra daga og halda svo áfram sem ekkert sé.

En eitt blasir við. Hinar miklu innistæður af velvild sem þessi ráðherra átti, eru nú tómar. Það er með forsætisráðherrann eins og ríkisstjórnina. Hið pólitíska tímaglas er tómt.

 

Stjórnarsinnar leggjast í afneitun

 

Vitaskuld er það ekkert minna en áfall fyrir ríkisstjórnina þegar tveir þingmenn  segja sig úr lögum við hana. Úrsögn Atla Gíslasonar og Lilju Mósesdóttur úr þingflokki VG kom á óvart og illa laskað ríkisstjórnarfleyið mátti ekki við slíku. Að sönnu teljast formlegir stuðningsmenn ríkisstjórnarinnar fleiri á Alþingi en stjórnarandstæðingar. Að óbreyttu getur ríkisstjórnin því varist vantrausti. En menn þurfa ekki að vera mikið eldri en tvævetur til þess að sjá og skilja að málið er miklu margslungnara.

Fyrst aðeins um viðbrögðin við tíðindum dagsins. Sumt sem þar getur að líta er alveg eftir byrjendabókinni í áróðursmálafræðunum. Tilraunin til þess að tala niður atburðinn  og stöðu þingmannanna tveggja. Þingmenn, ráðherrar og blogghetjur úr Samfylkingunni hófust strax handa við að gera lítið úr því að tveir liðsmenn ríkisstjórnarinnar hafi látið af stuðningi. - Við þessu var að búast, voru viðbrögð ráðherra Samfylkingarinnar. Úr þingflokki Samfylkingarinnar voru flutt  þau tíðindi að þessar fréttir hefðu  ekki framkallað annað en einnnar sekúndu athygli ( bókstaflega). Svo léttvægt var þetta talið. Dyggustu stjórnarliðar í bloggheimum eru farnir að kalla eftir liðsauka.

Svona hagar fólk sér þegar það er lagst í afneitun.

Það blasir við hverjum sem vill sjá, að staða ríkisstjórnarinnar breytist. Innan borgarmúra hennar situr áfram hópur þingmanna og ráðherra, sem hafa haft sams konar efasemdir um ráðslag hennar. Þeim efasemdum hefur ekki verið eytt. Lemstruð ríkisstjórnin getur ekki skorið upp herör gegn þessum hópi. Hún á líf sitt undir áframhaldandi stuðningi hans. Við munum hve fjárlagagerðin stóð tæpt í haust. Og vegna árangursleysis ríkisstjórnarinnar, var fjárlagagerð  vegna yfirstandandi árs, hreinn barnaleikur miðað við það sem bíður fjárlagavinnu fyrir næsta ár. Í ESB málum ríkir núna skammvinnur stundarfriður. Haustið mun ganga í garð með stórum ákvörðunum, þar sem byggja þarf  á stuðningi þingmanna sem eru svarnir andstæðingar aðildarviðræðnanna. Nú reynir á þetta fólk. Það mun ekki eiga nema einn kost; að sýna að það hafi ekki gengið í björgin með Samfylkingunni.

Og svona í blálokin. Nú er endanlega úti ævintýrið um uppstokkun ráðuneytanna, sem svo digurbarkalega var talað um.  Í það verk hefur ekki verið ráðist vegna þess að ríkisstjórnin hafði ekki til þess afl. Eftir þennan dag er tómt mál um slíkt að tala.

Á harða flótta frá veruleikanum

 

 

 

Hugtakið hagvöxtur er örugglega ekki það áhugaverðasta í þjóðmálaumræðunni. En hugtakið skiptir hins vegar óskaplega miklu máli. Er lykilstærð og segir okkur svo margt um það hvernig okkur hefur gengið í fortíðinni og er vísbending um hvernig ganga muni á næstunni.

Þess vegna segir það okkur mikið um stöðu þjóðfélagsumræðunnar að hryllingstölur Hagstofunnar um hagvaxtarleysið sem voru að birtast á dögunum fá ekki mikla athygli fjölmiðla. Þar er fremur t.d numið staðar við fréttir af ofurlaunum fáeinna ( sem sannarlega eru fráleit ). Kannski vegna þess að ofurlaunafréttir eru skiljanlegar og ofbjóða. Hagvaxtarfréttir eru bara enn ein viðbótin við leiðindafréttir af efnahagsmálum og selja örugglega ekki fjölmiðla.

En fréttirnar af samdrætti í efnahagskerfinu á síðasta ári, þar sem sérstaklega sló í bakseglin í árslok, eru hreinasta hörmung og enn ein staðfesting þess sem blasir við öllum sem vilja sjá; að ríkisstjórnin er ekki að ná nokkrum einasta árangri. Það munar flest aftur á bak, þrátt fyrir mjög sé geipað um annað.

En hvað þýða tölurnar um samdráttinn? – Tökum bara nokkur dæmi.

1.       Atvinnuleysi 12 til 15 þúsund manna er síst á undanhaldi.

2.       Langtímaatvinnuleysi er hinn kaldi veruleiki. Þeim mun fjölga sem verða án atvinnu í meira en eitt ár.

3.       Þær þúsundir sem flúið hafa land, eru ekki á heimleið. Það mun bara fjölga í hópnum.

4.       Við þurfum að búa til 2 til 3 þúsund störf árlega til þess að taka á móti nýjum árgöngum ungs fólks á vinnumarkaðnum. Sú verður ekki raunin. Það er ekki glæsileg framtíðarsýn fyrir ungt fólk.

5.       Lífskjör hafa vernsað mikið í kjölfar hrunsins. Við erum föst í því fari.

6.       Ríkissjóður og sveitarfélögin verða enn í vanda, vegna þess að efnahagsumsvifin eru hreint ekki að aukast.

7.        Tekjur hins opinbera  munu minnka  enn og útgjöldin vegna  óumflýjanlegra  félagslegra aðgerða aukast áfram.

Þetta er ekki fögur mynd og er sett hér upp í dæmaskyni. En hún er í rauninni lýsing á því sem tölur Hagstofunnar um hagvöxtinn  segja okkur. Ríkisstjórnin hefur engin ráð og dýpkar bara kreppuna með stefnu sinni og aðgerðarleysi í bland. Við þær aðstæður er ágætt að beina sjónunum að einhverju öðru. Til dæmis að ofurlaunum sem enginn ber blak af. En á mæltu máli kallast slíkt veruleikaflótti.